موقعیت جغرافیایی
شهرستان رباط كريم با وسعتي معادل 275 كيلومتر مربع در جنوب غربی استان تهران و در طول جغرافيايي َ4 ْ51 و عرض جغرافيايي َ28 ْ35 قرار گرفته و ارتفاع آن از سطح دريا 1050 متر می باشد. از شمال به شهرستانهای شهریار و کرج ، از جنوب به شهرستانهای بهارستان ، ری و اسلامشهر و از غرب به شهرستان زرندیه از توابع استان مرکزی محدود است.
با توجه به موقعیت جغرافیایی شهرستان و قرار گرفتن در مجاورت مناطق کویری قم و گرمسار و تاثیر پذیری از شرایط آب و هوایی این مناطق و همچنین قرار گرفتن در کنار شمال دریاچه نمک و رود شور و به علت کمبود سرانه فضای سبز طبیعی از قبیل جنگلها و مراتع، این سرزمین از اقلیم نیمه بیابانی برخوردار می باشد. حداکثر دما در ماه تیر است که در برخی مواقع به 44 درجه سانتیگراد بالای صفر و حداقل دما در دی ماه است که به 15 درجه زیر صفر می‌رسد. متوسط درجه حرارت 17 درجه سانتیگراد می باشد و به دلیل شرایط اقلیمی بیابانی درجه حرارت در روز و شب متغیر و اختلاف دمای زیادی وجود دارد.
رودخانه ها
در گذشته رودهای متعددی به صورت دائمی و فصلی در شهرستان رباط کریم در جریان داشت که بر اثر تغییرات اقلیمی و تغییرات بوجود آمده در ساختار طبیعی ، میزان آب اغلب این رودها به طور محسوس کاهش یافته است. به طوری که در سالهای نه چندان دور سرزمین رباط کریم را باغات و مزارع سرسبز تشکیل می داد که به مرور زمان از وسعت آن کاسته شده است. طی چند سال اخیر نیز با تلاشهای صورت گرفته و از طریق توسعه کمی و کیفی شبکه های آبرسانی منجمله کانال نواب ، محمدیه و پردیس شاهد رونق باغداری و کشاورزی شهرستان بودیم و با ظرفیت های خوبی که در شهرستان وجود داشت می توانست با اعمال سیاستهای تشویقی ، ارائه تسهیلات به کشاورزان و توسعه زیرساختهای بخش کشاورزی به این حوزه مهم و حیاتی رونق بیشتری بخشیدولی متاسفانه در حال حاضر سهم حق آبه شهرستان رباط کریم به دلیل پایین دست بودن از حق آبه های فردیس ، نواب به خوبی تامین نمی شود و به دلیل خشکسالی کانال آب محمدیه هم کامل به شهرستان تعلق نمی گیرد .
رود شور
این رود در موقعیت غربی شهرستان رباط کریم واقع شده و بخش عمده مرز غربی شهرستان رباط کریم با شهرستان ساوه را تشکیل می دهد.
رودخانه فصلی سیاب ( سیاه آب)
رودخانه فصلی سیاب در محله بازارک و در غرب بخش مرکزی قرار دارد و پل تاریخی بازارک بر روی این رودخانه احداث شده است. آب این رودخانه به خاطر بالا بودن سطح سفره های آب زیر زمینی ، زمانی که رودخانه کرج (قبل از احداث سد امیرکبیر در سال 1337) به طرف شهریار و رباط کریم جاری بوده است تامین می شد و بلحاظ اینکه سرچشمه رودخانه فوق حاصل زه آب سفره های زیرزمینی بوده ، به آن سیاه آب می گویند.
مشخصات جمعیتی
براساس سرشماری نفوس و مسکن در سال 1395 جمعیت شهرستان رباط کریم 291515 اعلام شده است که از این جمعیت 105393 نفر در شهر رباط کریم ، 28644 نفر در نصیرشهر ، 97464 در شهر جدید پرند و 60014 نفر نیز در روستاهای تابعه شهرستان ساکن هستند. شهرستان رباط کریم بلحاظ تراکم جمعیت ، با احتساب 275 کیلومتر مربع وسعت با 765 نفر در هر کیلومتر مربع ، رتبه هفتم را در این شهرستانهای استان تهران دارد.
طبق آمار فوق جمعیت شهر جدید پرند 97464نفر اعلام گردیده است. این درحالیست که به واسطه ساخت پروژه های مسکن مهر ساختار جمعیتی این شهر دگرگون شده است ، با افتتاح و بهره برداری از واحد مسکن مهر جمعیت قابل توجهی در این واحدها اسکان یافته اند. براساس برآوردهای اولیه جمعیت شهر جدید پرند در طول مدت کمتر از یک سال ، 200 درصد افزایش یافته است. ضمن اینکه با جمعیت اسکان یافته در سایت مسکن مهر شهید آبشناسان بیش از یکصد هزار نفر به آمار رسمی جمعیت شهرستان افزوده شده است که البته باید جمعیت شناور کارگری و دانشجویی نیز مد نظر قرار گیرد ودر حال حاضر (1401) بر حسب دادها واشتراکات آب و برق جمعیت شهرستان نزدیک به 600 هزار نفر می باشد.
وضعیت فرهنگی و تاریخی
شهرستان رباط کریم از هزاران سال قبل، از مراکز مهم تمدن و زندگی بوده و آثار متعدد باستانی که در سال 69 و اواخر سال 73 در حوالی رباط کریم از شش هزار سال قبل تا دوران قاجاریه به دست آمده مبین این ادعاست. مضافاً بر اینکه در حوالی بازارک معروف به چاله بازارک کارشناسان باستان شناسی بر این باورند که روستا یا شهری در زیر خاک مدفون شده است.
رباط کریم به دلیل واقع شدن بر سر راه « جاده ابریشم » و راه زیارتی خراسان به بغداد از قدیم الایام دارای اهمیت و توجه بوده است و از این روست که کهن ترین و بی نظیرترین کاروانسراهای ایران مانند کاروانسرای سنگی در این منطقه ساخته می شود و به تدریج با متروکه شدن آن کاروانها و رجالی که از این راه رفت و آمد می کردند به فکر ساختن یک کاروانسرای دیگر به نام کاروانسرای فتحعلی شاهی افتاده و چون رباط کریم از طبیعت زیبا و مصفا ، باغها و مزارع فراوان و رودخانه های پرآب برخوردار بوده از این رو این امر ظاهراً با گذر خواجه کمال ، خواجه حرمسرای فتحعلی شاه قاجار تحقق می یابد.
البته سابقه شهر رباط کریم بسیار زیاد نبوده و به طوری که از قرائن و دلایل موجود بر می آید سابقه تاریخی آن حدود 280 سال می باشد. وجود دو امامزاده عماد الدین (ع) و امامزاده محمد تقی (ع) در رباط کریم نشانگر آن است که احتمالاً در صدر اسلام یا بعد از آن رباط‌کریم محل و موقعیت مسکونی و اجتماعی داشته که این محل اقامتگاه دائم و یا موقت آنها بوده و پس از فوت آنها در این محل مدفون شده اند و بقعه و بارگاه بنا شده برای آنها از دیرباز زیارتگاه مردم رباط کریم بوده است.